Χριστούγεννα. Αυτή η μάστιγα.
Δε με λες κι Ακρόπολη, αλλά τα έχω τα χρονάκια μου. Θυμάμαι δηλαδή Μινιόν στην Αθήνα, που κάηκε στις 19 Δεκεμβρίου του 1980 εν μέσω εορταστικής περιόδου. Θυμάμαι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σπίτι μας, ένα χρώμα ασημί, με μοβ στολίδια χωρίς πολλά λαμπάκια. Δεν χρειάζονταν. Σου έβγαζε το μάτι. ‘Ήταν από μόνο του πολύ λαμπερό. Φωτοβολούσε. Και το σπίτι μας μοσχομύριζε. Μοσχομύριζε μαμά και ό,τι αυτό σημαίνει για το κάθε σπίτι. Κι εγώ με την αδερφή μου μαλλιοτραβιόμασταν και τρέχαμε πάνω κάτω. Και ήταν ωραία.
Πότε άλλαξε αυτό και γιατί; Δεν έχω αντιληφθεί το σημείο καμπής. Ποια χρονιά ήταν που ξαφνικά τα Χριστούγεννα μου φάνηκαν ανυπόφορα; Ήταν σίγουρα πολύ πριν κάνω παιδιά. Κάθε χρόνο ελπίζω σε ένα fast forward. Να κοιμηθώ μια παραμονή Χριστουγέννων και να ξυπνήσω μετά τα Φώτα, παρόλο που τώρα έχω τα δικά μου παιδιά. Σε ένα κόσμο χωρίς φωτάκια, ταράνδους και Χριστουγεννιάτικα χαζοτράγουδα με εκνευριστικές φωνές. Οι κουραμπιέδες της μαμάς μου μπορούν να μείνουν... κι όλο το χρόνο αν θέλουν...
Θυμάμαι την πρώτη φορά που ενοχλήθηκα πολύ από τον ψυχαναγκασμό των Χριστουγέννων. Ήμουν γύρω στα 25, εργαζόμουν σε δυο δουλειές. Τα πρωινά σε μια ναυτιλιακή εταιρεία, τα βράδια και τα ΣΚ σε ένα καφέ. Ένα απόγευμα έχω βγει μετά την δουλειά στο κέντρο του Πειραιά να ψωνίσω δώρα και τρέχω να προλάβω. Και έχω άγχος πολύ. Και το κεφάλι μου βουίζει. Και τα ηχεία στους εμπορικούς δρόμους του Πειραιά παίζουν Χριστουγεννιάτικα με μια κάκιστη απόδοση ήχου, που έρχεται να προσθέσει βουητό στο κεφάλι μου. Και τα νεύρα μου είναι σε οριακή φάση. Και χωρίς καμία προειδοποίηση, δάκρυα τρέχουν από τα μάτια μου. Απόγνωσης, μοναξιάς, πίεσης, άγχους. Συγγνώμη τώρα. Είναι αυτό γιορτή; Είναι εορταστικό πνεύμα; Σπρωξίδι, αγένεια, στριμωξίδι και σαβούρα;
Είμαι γεννημένη ανήμερα Χριστούγεννα. Θεωρητικά, θα έπρεπε να έχω διπλούς λόγους να γιορτάζω. Αλλά ούτε. Μου πήρε πολλά χρόνια να καταλάβω τι ακριβώς με ενοχλεί τα Χριστούγεννα. Δεν είναι που μεγαλώνω. Δεν είναι η μουσική. Τα κάλαντα. Δεν είναι που οι περισσότεροι ΞΕΧΝΑΤΕ ΤΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΜΟΥ (ο Θεός έδωσε και δε με βάπτισαν Χριστίνα... με έσωσε η γιαγιά που πέθανε). Ούτε που παίρνω ένα δώρο για όλα. Κατά συγχώνευση. Όχι. Είναι που δεν το πιστεύουμε. Είναι που είναι σαν άλλες Απόκριες. Μασκαρευόμαστε ξωτικά, τάρανδοι, χιονάνθρωποι, ελαφάκια και αγιοβασίληδες και ξεκινάμε την Χριστουγεννιάτικη παράσταση. Μπαίνουμε σε ρόλους και όχι στην πραγματική ζωή μας. Που χαμογελάμε επειδή έτσι πρέπει. Αυτό με ενοχλεί. Και σα να μην ήταν αρκετά αυτά, ήρθε και το αυτοάνοσο. Πολύ αργότερα όμως. Είχα αποφασίσει ότι δεν είμαι «Χριστουγεννιάτικος τύπος» πολύ πριν την Σκλήρυνση.
Με ενοχλεί που είναι η ώρα που θα θυμηθούμε τον φτωχό. Τα ορφανά. Τους ηλικιωμένους στα γηροκομεία. Τα αδέσποτα. Θα θέσουμε στόχους για την χρονιά που έρχεται. Θα είμαστε καλύτεροι. Θα πιάσουμε τους στόχους στην δουλειά. Θα ξεκινήσουμε γυμναστήριο. Θα κόψουμε το τσιγάρο. Θα κάνουμε αποταμίευση. Θα διαβάζουμε περισσότερο. Θα πάμε αυτό το ταξίδι που λέγαμε. Θα περνάμε περισσότερο χρόνο με φίλους. Θα αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στα παιδιά μας. Θα τραπεζωθούμε με κόσμο που δεν μας λέει τίποτα και θα είμαστε χαρούμενοι. Θα φτιάξουμε το μαλλί, το νύχι. Θα βάλουμε το ωραίο μας ρουχαλάκι. Μα ποιον νομίζουμε ότι κοροϊδεύουμε; Επίσης, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, με ενοχλεί πια το κρύο. Με κάνει δύσκαμπτη έως άκαμπτη. Τις κρύες μέρες του χειμώνα είμαι γνωστή και ως «ΜΜ», δηλαδή Μαρμαρωμένη Μαμά. Τράτζικ.
Θα γεμίσουμε το Χριστουγεννιάτικο δέντρο με παιχνίδια για τα παιδιά μας. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αγοράσουμε ό,τι είχαν μέσα στο γράμμα τους προς τον πιο διάσημο Άγιο ή στη λίστα τους, αν είναι μεγαλύτερα. Και, όπως κάθε χρόνο, θα αφήσουμε εκτός λίστας το πιο σημαντικό, που πια δεν τολμούν ή ακόμη χειρότερα, δεν φαντάζονται να ζητήσουν γιατί δεν ξέρουν πως υπάρχει: ποιοτικό χρόνο μαζί τους, μοίρασμα στιγμών, δημιουργία αναμνήσεων, μια στιγμή από την ζωή μας. Ολόκληρη. Αποκλειστική. Γνήσια. Αληθινή και καθαρή. Εδώ σας θέλω.
Παραδέχομαι πως η σκλήρυνση μου έχει αλλάξει τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα. Με έχει κάνει ίσως πιο κυνική απ΄ οτι ήμουν, πιο ρεαλίστρια. Έχει ένα μαγικό τρόπο αυτή η ασθένεια να αφαιρεί περιτυλίγματα. Με τον ίδιο τρόπο που τρώει τη μυελίνη από το νευρικό σύστημα, τρώει και τα περιτυλίγματα των ανθρώπων, των καταστάσεων, των συμπεριφορών. Και, καθώς είναι γνωστή για την προτίμησή της στο οπτικό νεύρο – οι διαταραχές στην όραση είναι από τα συνηθέστερα συμπτώματα της σκλήρυνσης-, έχει τον τρόπο της να σου δίνει μια άλλη οπτική της ζωής, των ανθρώπων και των πραγμάτων. Των σημαντικών και των ασήμαντων.
Αντί λοιπόν να επιδοθείτε σε μια ακόμη στοχοθέτηση για την χρονιά που έρχεται, βάζοντας στόχους επιφανειακούς, φροντίστε τους εαυτούς σας, και κατ’ επέκταση τους αγαπημένους σας, πραγματικά. Περάστε χρόνο με πραγματικούς φίλους και μην αναλωθείτε σε υποχρεώσεις. Φροντίστε τους σημαντικούς ανθρώπους της ζωής σας. Ξεκινώντας από τον δικό μας μικρόκοσμο της οικογένειάς μας και των φίλων μας, φτιάχνουμε από μέσα προς τα έξω μια καλύτερη κοινωνία. Όχι ανάποδα. ‘Όχι για το θεαθήναι.
Δεν υπάρχει καμία μαγεία στα Χριστούγεννα. Η μαγεία είναι μέσα μας και όπου επιλέγουμε να την βλέπουμε, όλες τις μέρες του χρόνου. Ακόμη και τη Μεγάλη Παρασκευή.
Photo by fotografierende from Pexels
